Ενας ακόμα απολογισμός για τα καμμένα της Πελοποννήσου

Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, με τη σκέψη ακόμη στη μεγάλη καταστροφή της Πελοποννήσου, ανθρώπινη και περιβαλλοντική και στο πλαίσιο της δράσης του για την άγρια ζωή και τις ορεινές περιοχές παραθέτει έναν απολογισμό των επιπτώσεων από τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Πελοπόννησο για την πανίδα και την άγρια ζωή.

Το τσακάλι, είδος απειλούμενο στη χώρα μας έχασε έναν από τους σημαντικότερους βιοτόπους του χωρίς μάλιστα να μπορεί να εποικήσει γειτονικές κατάλληλες περιοχές. Η απώλεια εκατοντάδων ατόμων από είδη πανίδας θέτει σε κίνδυνο ακόμη και τη συνέχεια ύπαρξης κάποιων ειδών και η συνέχεια δεν μπορεί παρά να είναι επισφαλής.

Με σεβασμό και μνήμη για τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν και με την πεποίθηση ότι μόνο με δράση για τον άνθρωπο και το περιβάλλον θα υπάρξει ζωή στον τόπο που κάηκε, καταθέτουμε στην Πολιτεία και στους πολίτες τις προτάσεις μας, τη γνώση και την πρόθεσή μας να δουλέψουμε εθελοντικά για την εφαρμογή τους άμεσα και αποτελεσματικά.

Επιπτώσεις στην πανίδα από τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Πελοπόννησο και προτάσεις της επιστημονικής ομάδας του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ

για την αντιμετώπιση των προβλημάτων

ΑΜΕΣΕΣ επιπτώσεις στην πανίδα:

- Απώλεια βιότοπου (περιοχών τροφοληψίας και φωλεοποίησης) για τα περισσότερα είδη ζωικών ειδών ─από ασπόνδυλα έως μεγάλα θηλαστικά και αρπακτικά πουλιά.

- Άμεση θανάτωση της συντριπτικής πλειοψηφίας ατόμων από έρποντα ασπόνδυλα, ερπετά, αμφίβια και μικρά θηλαστικά και γενικότερα ζώα που κινούνται αργά, βρίσκουν καταφύγιο σε δέντρα, σε μικρό υπόγειο βάθος αλλά και κάτω από μικρές πέτρες.

- Άμεση θανάτωση σημαντικού ποσοστού από τα μεγαλύτερα θηλαστικά – ανάλογα με το είδος και την ηλικία.

- Μετακινήσεις πληθυσμών ανώτερων σπονδυλωτών (πουλιών, μεγάλων θηλαστικών) σε οριακούς βιότοπους από τροφή και καταφύγιο με αποτέλεσμα τη μείωση ή τον κατακερματισμό του πληθυσμού τους αλλά και πιθανές τοπικές εξαφανίσεις σε ευαίσθητα είδη.

ΜΕΤΡΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ:

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτων μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα έτσι ώστε να εξασφαλισθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό η φυσική αποκατάσταση των περιοχών.

1) Άμεση εκτίμηση των καταστροφών στο βιότοπο, των επιπτώσεων στην πανίδα αλλά, στις ανθρώπινες δραστηριότητες και περιουσίες

2) Ψηφιακή αποτύπωση και χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων με τη χρήση δορυφορικών εικόνων

3) Απαγόρευση του κυνηγίου στις πληγείσες περιοχές και περιφερειακές με αυτές ζώνες όπου αναμένεται να έχει καταφύγει η πανίδα.

4) Έλεγχος κυκλοφορίας στις καμένες δασικές εκτάσεις

5) Μελέτη αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων

6) Μελέτη για την αναδάσωση των καμένων περιοχών όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.

7) Αποφυγή τεχνικών παρεμβάσεων σε περιοχές με μεγάλη κλίση.

8) Ορθολογική διαχείριση της βόσκησης των περιοχών έτσι ώστε να εξασφαλισθεί και η βιωσιμότητα των κτηνοτροφικών μονάδων αλλά και η προστασία της βλάστησης και του εδάφους.

9) Καθιέρωση μόνιμου και σταθερού συστήματος παρακολούθησης της πανίδας, με έμφαση στις προστατευόμενες περιοχές και στα σπάνια και προστατευόμενα είδη.

10) Ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας για τις πυρκαγιές και εφαρμογή στη διαχείριση, πρόληψη και αντιμετώπισή τους.

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ:

1. Δράσεις παρακολούθησης της πανίδας φυσικών περιοχών και ιδιαίτερα απειλούμενων ειδών όπως το τσακάλι.

2. Δημιουργία ενιαίου φορέα δασοπροστασίας με τη συμμετοχή κρατικών φορέων, υπηρεσιών, περιβαλλοντικών οργανώσεων και εθελοντών πολιτών

3. Ενίσχυση του προϋπολογισμού και του ανθρώπινου δυναμικού της Πυροσβεστικής υπηρεσίας

4. Αξιοποίηση σύγχρονων συστημάτων ειδοποίησης πυρκαγιών

5. Προώθηση και καθιέρωση της πυροπροστασίας ως αντικείμενο προτάσεων επιδότησης των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης

6. Κλείσιμο παράνομων χωματερών

7. Συντήρηση του δικτύου των στύλων της ΔΕΗ και καθαρισμός βλάστησης περιμετρικά των στύλων σε ακτίνα 5μ. τουλάχιστον

8. Αποκατάσταση πυροφυλακίων και δημιουργία νέων όπου κρίνεται απαραίτητο

9. Τακτικός καθαρισμός, συντήρηση των δασικών δρόμων και διάνοιξη ζωνών πυροπροστασίας (όπου κρίνεται απαραίτητο).

10. Έλεγχος δραστηριοτήτων εντός ή/και πλησίον δασικών εκτάσεων που αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς όπως χρήση αλυσοπρίονων και το εποχικό κάψιμο των αγρών

11. Άμεση οικονομική ενίσχυση φορέων διαχείρισης εθνικών πάρκων

· Δημιουργία Δασολογίου και Κτηματολογίου

· Δημιουργία ανεξάρτητου Υπουργείου Περιβάλλοντος

ΤΟ ΤΣΑΚΑΛΙ

Σοβαρά απειλούμενο και ευαίσθητο είδος που επηρεάστηκε από τις καταστροφές και το μεγαλύτερο σαρκοφάγο θηλαστικό της Πελοποννήσου είναι το Τσακάλι (Canis aureus) -είδος το οποίο απαντάται σε λίγες μόνο περιοχές της Ελλάδας: την Πελοπόννησο, τη Φωκίδα, τη Χαλκιδική, την πεδινή ζώνη της Θράκης και τη Σάμο. Το είδος αυτό επιβιώνει σε μικρούς απομονωμένους πληθυσμούς πολύ ευαίσθητους σε ανθρώπινες και περιβαλλοντικές μεταβολές. Σημαντική αιτία εξαφάνισης του ζώου σε πολλές περιοχές της χώρας είναι η απώλεια πυκνών συστάδων βλάστησης στις οποίες βρίσκει καταφύγιο.

Οι περιοχές που κάηκαν περιλαμβάνουν μερικούς από τους σημαντικότερους βιότοπους του είδους στην Πελοπόννησο, όπως:

- Δυτικό και Βόρειο Ταΰγετο

- Αν. Μάνη-Οίτυλο

- Νοτιοδυτική Αρκαδία

- Περιοχή Ιθώμης, βόρεια και δυτική Μεσσηνία

- Ανώτερο τμήμα της κοιλάδας του Αλφειού ποταμού

Στις περιοχές αυτές επιβίωνε το 70% τουλάχιστον του πληθυσμού του ζώου στην Πελοπόννησο και αποτελούσαν ένα από τα τελευταία σημαντικά καταφύγια του αλλά και περιοχές διασποράς σε γειτονικές περιοχές.

Σημαντικές επίσης περιοχές για το τσακάλι, που κάηκαν, ήταν η περιοχή Χαλκείου – Σουληναρίου, καθώς και το δάσος του Σοφικού όπου επιβίωναν μερικές από τις τελευταίες ομάδες τσακαλιών στη βόρεια Πελοπόννησο.

Τσακάλια που πιθανόν επιβίωσαν από τις πρόσφατες πυρκαγιές είναι πολύ δύσκολο να βρουν καταφύγιο και να επιβιώσουν μακροπρόθεσμα σε γειτονικούς οριακούς βιότοπους.

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτων μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα έτσι ώστε να εξασφαλισθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό η φυσική αποκατάσταση των περιοχών.

2. Αποτύπωση και αξιολόγηση των καταστροφών και επίπεδο βιοτόπων των διαφόρων σημαντικών ειδών χλωρίδας και πανίδας.

3. Ορθολογική διαχείριση της βόσκησης των περιοχών έτσι ώστε να εξασφαλισθεί και η βιωσιμότητα των κτηνοτροφικών μονάδων αλλά και η προστασία της βλάστησης και του εδάφους.

4. Απαγόρευση του κυνηγίου στις πληγείσες περιοχές και περιφερειακές με αυτές ζώνες όπου αναμένεται να έχει καταφύγει η πανίδα.

5. Εφαρμογή εποχικού αποκλεισμού τροχοφόρων σε δευτερεύοντες δασικούς δρόμους, ειδικότερα στις περιοχές του δικτύου προστατευόμενων περιοχών ΦΥΣΗ 2000. Το μέτρο έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε πιλοτικές δράσεις από τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας.

6. Αποφυγή τεχνικών παρεμβάσεων σε περιοχές με μεγάλη κλίση.

7. Τακτικός καθαρισμός και συντήρηση των δασικών δρόμων.

8. Αναπροσαρμογή του συστήματος πρόληψης πυρκαγιών με τη συμμετοχή της Δασικής Υπηρεσίας, Εθελοντικών και Περιβαλλοντικών Οργανώσεων.

9. Καθιέρωση μόνιμου και σταθερού συστήματος παρακολούθησης της πανίδας, με έμφαση στις προστατευόμενες περιοχές και στα σπάνια και προστατευόμενα είδη.

10. Ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας για τις πυρκαγιές και εφαρμογή στη διαχείριση, πρόληψη και αντιμετώπισή τους.

Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε στα τηλέφωνα:

Λάζαρος Γεωργιάδης, Βιολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ, τηλ. 6972640062, lgeorgiadis(παπάκι) arcturos.gr

Δημήτρης Μπούσμπουρας, Βιολόγος- Περιβαλλοντολόγος, Επιστημονικός Σύμβουλος ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ, τηλ. 6977635336, dbousbouras(παπάκι)arcturos.gr

Γιώργος Γιαννάτος, Βιολόγος Άγριας ζωής, Επιστημονικός Σύμβουλος ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ, τηλ. 6944266194, ggiannatos(παπάκι)arcturos.gr

Μάθετε για τον Αρκτούρο

Γίνετε εθελοντής

Πως μπορείτε να βοηθήσετε